GraphQL Pagination Nasıl Uygulanır?

GraphQL’de Sayfalama Neden Gereklidir?

GraphQL API’leri, büyük veri kümeleri ile çalışırken performans ve kullanıcı deneyimi açısından birçok avantaj sağlar. Ancak veri miktarı arttıkça, istemcinin tüm veriyi tek seferde alması hem ağ trafiğini şişirir hem de istemci tarafında ciddi yavaşlamalara neden olabilir. İşte bu noktada pagination yani sayfalama devreye girer. Peki, GraphQL’de neden bu kadar önemlidir?

GraphQL’de sayfalama, hem verimliliği artırmak hem de istemcinin kontrolünü kolaylaştırmak</strong için kullanılan temel bir tekniktir. Özellikle e-ticaret sitelerinde ürün listeleri, haber portallarında içerik akışı gibi yüksek hacimli veri içeren yapılarda, tüm veriyi tek seferde çekmek sürdürülebilir değildir. GraphQL’de sağlıklı bir pagination yapısı kurmak, yalnızca sistem kaynaklarını korumakla kalmaz, aynı zamanda son kullanıcıya da çok daha akıcı bir deneyim sunar.

Kurumsal ajanslar olarak müşterilerimize sunduğumuz her API çözümünün ölçeklenebilir ve kullanıcı odaklı olmasına dikkat ediyoruz. Pagination stratejileri de bu prensibin vazgeçilmez bir parçasıdır.

Cursor-Based Pagination ve Offset-Based Pagination Karşılaştırması

GraphQL’de pagination yöntemleri genel olarak ikiye ayrılır: Offset-based (sıra numarasına dayalı) ve Cursor-based (işaretçi bazlı). Bu iki yaklaşım arasında hangi durumlarda hangisinin tercih edileceğini bilmek oldukça önemlidir.

Offset-based pagination, SQL sorgularına benzer şekilde veriyi belirli bir sıra ve limit ile getirir. Örneğin, “ilk 10 kaydı getir, sonra 10 kayıt atla” gibi. Bu yöntem kolay anlaşılır ve basit uygulamalıdır ancak veri sürekli güncelleniyorsa kaymalar (data drift) olabilir. Yani kullanıcı 10. sayfadayken, ilk sayfada yeni kayıtlar eklenmişse, bazı kayıtlar atlanabilir veya tekrarlanabilir.

Cursor-based pagination ise her kaydı tanımlayan benzersiz bir işaretçi (cursor) üzerinden çalışır. Veriler sıralanır ve son getirilen öğenin cursors’ı, bir sonraki sorgunun başlangıcı olarak kullanılır. Bu yapı, özellikle gerçek zamanlı güncellenen sistemlerde daha güvenilir bir çözüm sunar.

Peki, hangisini seçmeliyiz? Kurumsal uygulamalar için yüksek güvenilirlik ve veri bütünlüğü gerekiyorsa, kesinlikle cursor-based pagination tercih edilmelidir. Basit listeleme işlemleri için ise offset yeterli olabilir.

Kurumsal müşterilerimizle yaptığımız projelerde, özellikle kullanıcı etkileşimlerinin yoğun olduğu sosyal medya benzeri yapılarda, cursor-based sistemlerin çok daha başarılı olduğunu deneyimledik.

GraphQL Pagination Uygulama Örneği ve Kod Yapısı

Pagination kavramını daha iyi kavrayabilmek için gerçek bir GraphQL örneği üzerinden ilerleyelim. Diyelim ki bir blog sistemimiz var ve kullanıcılar yazıları listelemek istiyor. Basit bir GraphQL sorgusu aşağıdaki gibi olabilir:

{
  posts(first: 5, after: "Y3Vyc29yMQ==") {
    edges {
      node {
        id
        title
        content
      }
      cursor
    }
    pageInfo {
      hasNextPage
      endCursor
    }
  }
}

Bu örnekte first parametresi, kaç öğe alınacağını belirtirken, after parametresi, nereden başlanacağını tanımlar. pageInfo yapısı ise sonucun devamı olup olmadığını bildirir. Özellikle hasNextPage ve endCursor alanları, bir sonraki sorgunun yapılmasını sağlar.

Backend tarafında ise, genellikle veritabanı sorguları şu yapıya benzer:

// SQL-like pseudo code
SELECT * FROM posts
WHERE id > :lastCursor
ORDER BY id ASC
LIMIT 5;

Bu örnekler, GraphQL pagination’ın ne kadar sistematik ve kontrollü bir yapı sunduğunu gösteriyor. İstemci, her sayfada kaç içerik alacağını belirleyebilir ve kullanıcıyı bir “infinite scroll” yapısı ile besleyebilir.

Özellikle mobil uygulamalar ve SPA’ler (Single Page Application) için bu yapı oldukça avantajlıdır. Kullanıcılar sayfayı aşağı kaydırdıkça yeni içerikler dinamik şekilde yüklenebilir ve backend yükü daima kontrollü kalır.

En İyi Uygulamalar ve Kurumsal Perspektiften Öneriler

GraphQL pagination uygularken yalnızca teknik değil, stratejik kararlar da alınmalıdır. Özellikle API tasarım ilkeleri göz önüne alınmalı, ölçeklenebilirlik ve bakım kolaylığı da gözetilmelidir. İşte kurumsal perspektiften bazı öneriler:

• Standartlaştırılmış cursor yapısı kullanın: Base64 gibi formatlar, güvenliği ve uyumluluğu artırır.
• Pagination ile birlikte sıralama kriterlerini zorunlu kılın: Aynı veri sıralı değilse, cursor yapısı doğru çalışmaz.
• İstemcinin pagination yönetimini kolaylaştırın: Belirgin field’lar (hasNextPage, endCursor) sayesinde front-end geliştiriciler rahat eder.
• Performans metriklerini gözlemleyin: Hangi sorgular uzun sürüyor, ne kadar veri çekiliyor? Bunları izlemek önemlidir.

Kurumsal ajanslar olarak biz, pagination gibi teknik detayların, kullanıcı deneyimini doğrudan etkileyen faktörler olduğunun farkındayız. Bu nedenle müşterilerimize sunduğumuz her çözümde, yalnızca çalışabilirliği değil, sürdürülebilirliği de göz önünde bulunduruyoruz.

Ayrıca SEO açısından da dinamik içerik yüklemeleri iyi optimize edilmelidir. Örneğin, her sayfa benzersiz URL ile işaretlenmeli ve canonical yapılar doğru kurgulanmalıdır. Bu tür teknik detaylar, sadece mühendislik değil, aynı zamanda pazarlama ve erişilebilirlik stratejilerine de katkı sağlar.

Unutmayın, bir API ne kadar güçlü olursa olsun, doğru yapılandırılmamışsa potansiyelini kaybeder. Pagination, küçük ama etkili bir detaydır. Doğru kullanıldığında, uygulamanızın hem performansını hem de kullanıcı memnuniyetini katlayacaktır.